Thông số MCN là một đối tượng không thể thiếu trong phần mềm phân lớp – phần mềm phân lớp nền đường, phân lớp đắp cát… đo cao độ, khoảng cách trên trắc ngang. Bài hướng dẫn hôm nay sẽ giúp bạn thêm, sửa, xóa và xuất thông số MCN trên bản vẽ.
Bài hướng dẫn này nằm trong Seri hướng dẫn sử dụng phần mềm phân lớp đắp và đo cao độ khoảng cách trắc ngang.
Video hướng dẫn Thông số mặt cắt ngang
1. Khái niệm
Thông số MCN chứa thông tin tên cọc, lý trình, tọa độ điểm tim (thiết kế hoặc tự nhiên hoặc MSS) và cao độ (thiết kế hoặc tự nhiên hoặc MSS). Thông số MCN dùng để:
- Điều hướng MCN (sử dụng các phím điều hướng để di chuyển cọc hoặc tìm kiếm cọc ứng với lý trình nhập vào)
- Đăng ký kết cấu (phân lớp hoặc pick cắt ngang)
- Thông số MCN có thể ghi đè được (ghi đè là trường hợp thông số MCN đã tồn tại nhưng vì lý do nào đó ta cần chỉnh sửa thì có thể tạo mới đối tượng mà không cần phải xóa đối tượng cũ (phần mềm sẽ tự xóa)).
2. Cách tạo thông số MCN – Hướng dẫn phân lớp đắp cát, đo cao độ, khoảng cách trắc ngang
2.1. Giải thích các chức năng trên giao diện
Hãy xem ảnh bên trên:
- Vùng màu đỏ là các nút bấm chức năng
- Vùng màu vàng là các nút điều hướng
- Vùng màu xanh là thông tin của thông số MCN hiện hành
Giải thích chức năng của các nút bấm
- Chỉnh sửa: Nút bấm để hiện cửa sổ thêm, sửa, xóa, xuất Excel các thông số MCN
- Thêm quét: Thêm nhanh các thông số MCN
- Thêm chọn: Thêm thông thường thông số MCN
- Tìm kiếm: Tìm kiếm và nhảy đến thông số MCN đã có trên bản vẽ
- Cài đặt: Cài đặt để thêm nhanh thông số MCN
- Kiểm tra: Kiểm tra nhanh các điểm đã có cao độ, khoảng cách trên trắc ngang
2.1. Tạo thông số MCN bằng thêm thông thường
Từ giao diện đăng ký của phần mềm bấm vào thêm chọn (ảnh trên) – trên Autocad bấm lần lượt tên cọc, lý trình, chọn điểm tim TK, text cao độ thiết kế hoặc chọn điểm tim tự nhiên, text tự nhiên hoặc chọn điểm tim ở MSS và text MSS
Tuy đăng ký thông số MCN bằng cách này có thể chậm hơn cách đăng ký nhanh được đề cập ở phần sau nhưng đảm bảo cách này có thể áp dụng được cho tất cả các loại MCN. Trong một số trường hợp đây là cách thêm thông số MCN duy nhất mà ta có thể dùng được.
2.2. Tạo thông số MCN bằng thêm nhanh
Để tạo nhanh được thông số MCN ta phải cài đặt thông số MCN trước. Từ Tab đăng ký của phần mềm chọn “Cài đặt” trong mục thông số MCN. Phần mềm sẽ hiện giao diện như ảnh dưới
Giải thích các thành phần trong mục này.
- Các Layers thông số MCN: Là các Layers cần thiết để tạo nhanh. Thêm bằng cách bấm vào các nút 3 chấm “…” và chọn layer tương ứng trên bản vẽ
- Các Option như ghi đè, thông báo có thể chọn hoặc không
- Nếu dóng TK và text TK cách tên cọc lý trình cách lý trình một khoảng cố định thì nhập vào ô hoặc bấm nút Pick điểm tương ứng để nhập.
- Bán kính vùng tìm kiếm là khoảng cách tối đa từ lý trình đến điểm text TK mà phần mềm lấy để tạo thông số. Nhập vào ô hoặc bấm nút Pick điểm tương ứng để nhập.
- Bấm nút C.Nhật và thoát để chấp nhận kết quả
- Bấm nút Chọn lại để chọn lại từ đầu.
Từ giao diện đăng ký của phần mềm bấm vào thêm quét – trên Autocad quét qua các trắc ngang cần tạo thông số MCN (ảnh 2)
Lưu ý rằng không phải bản vẽ trắc ngang nào cũng CÓ THỂ THÊM QUÉT ĐƯỢC. Thông thường các trắc ngang có thể thêm quét được là những trắc ngang được xuất ra từ các phần mềm thiết kế đường phổ biến trên thị trường (NOVA, ADS, TDT, AND, LANDDESKTOP…) và trắc ngang không vi phạm các quy tắc ở dưới:
Quy tắc thêm quét thông số MCN
- Quy tắc 1: Tất cả các đối tượng tên cọc, lý trình, Text thiết kế phải là Text hoặc MText (Block không được chấp nhận). Đôi khi có những bản vẽ thiết kế đường (như TECCO2 hoặc các bản vẽ trắc ngang thủy lợi) những đối tượng này là Block.
- Quy tắc 2: Phải cài đặt Layers và Layers phải đúng. Một trường hợp lỗi rất phổ biến, khi người dùng cài đặt đường dóng thiết kế và text thiết kế nhưng lại quét qua các trắc ngang không có thiết kế (như trắc ngang đầu tuyến đường cũ, trắc ngang qua các công trình cũ tận dụng (cầu cứng, tràn…)).
- Quy tắc 3: Tên cọc và lý trình phải nằm cao hơn điểm cao nhất của đường dóng tại tim.
- Quy tắc 4: Trắc ngang phải đúng chuẩn
Trắc ngang đúng chuẩn là trắc ngang có:
- Tên cọc và lý trình phải cùng Layer. Trắc ngang được xuất ra từ một số phần mềm TKĐ phổ biến vẫn thường bị lỗi này (như ADS mới). Giải pháp là chuyển Layer của một trong 2 đối tượng về cùng Layer với các đối tượng còn lại.
- Trong lý trình PHẢI CÓ cụm từ “X+Y”. Với X là km, Y là m (có thể có phần thập phân hoặc không).
- Cụm từ “X+Y” trong lý trình phải là duy nhất. Thực tế trong một số bản vẽ ta gặp những trắc ngang đầu (hoặc cuối) Km lý trình có dạng KmX1+Y1 – KmX2+Y2 (ví dụ Km1+1000 – Km2+000). Với những trắc ngang này phải sửa lý trình thành KmX2+Y2 (ví dụ Km2+000) để không gặp lỗi phát sinh.
- Tên cọc KHÔNG ĐƯỢC PHÉP có cụm từ “X+Y”. Với X là km, Y là m (có thể có phần thập phân hoặc không). Vì quy tắc này nên nếu ta có trắc ngang có tên cọc trùng với tên lý trình thì sẽ gặp lỗi.
- Các điểm chèn tên cọc, lý trình, Text thiết kế (hoặc Text tự nhiên) phải thẳng hàng (hoặc cách cố định) với đường dóng thiết kế (hoặc đường dóng tự nhiên).
2.3. Xem, chỉnh sửa và xóa, xuất sang Excel thông số MCN
Từ Tab đăng ký bấm “Chỉnh sửa” (xem ảnh 2) các thông số hiện lên trên bảng là thông tin của các thông số MCN đã được thêm trên bản vẽ.
Trong giao diện này:
- Nút thêm chọn hoặc thêm quét giống như các nút bấm ở Tab đăng ký
- Xuất thông tin các thông số sang Excel (chủ yếu để lấy thông tin cọc và cao độ thiết kế) bằng cách bấm vào nút Xuất Excel
- Trường hợp ta muốn chỉnh sửa (hoặc xóa) thông số MCN. Trong bảng danh sách thông số, kéo thanh trượt sang bên phải và bấm vào nút sửa hoặc xóa thông số MCN
- Trường hợp muốn sửa thông số (bấm nút sửa) phần mềm sẽ hiện lên cửa sổ chỉnh sửa thông số MCN. Chọn một trong 4 (hoặc cả 4) thông tin cần sửa trên bản vẽ. Để hoàn thành ấn Cập nhật
- Nếu muốn xóa hết các thông số MCN ấn vào nút “Xóa hết”.
3. Điều hướng mặt cắt ngang trên bản vẽ bằng thông số MCN – Hướng dẫn phân lớp đắp cát, đo cao độ, khoảng cách trắc ngang
Như đã nói ở phần trước ngoài chức năng chính dùng để đăng ký kết cấu, thông số MCN còn được dùng để di chuyển (điều hướng) giữa các cọc trên bản vẽ.
Để điều hướng MCN ta sử dụng các phím điều hướng trên giao diện phần mềm ở Tab đăng ký cụ thể như sau:
- Nút |< dùng để điều hướng về MCN đầu tiên
- Nút < dùng để điều hướng về MCN trước MCN hiện hành
- Nút > dùng để điều hướng về MCN sau MCN hiện hành
- Nút >| dùng để điều hướng về MCN cuối cùng
Ngoài cách sử dụng phím điều hướng trên giao diện ta có thể sử dụng bàn phím thay thế. Cụ thể như sau:
- Nút lên trên (˄) dùng để điều hướng về MCN đầu tiên
- Nút sang trái (˂)dùng để điều hướng về MCN trước MCN hiện hành
- Nút sang phải (˃) dùng để điều hướng về MCN sau MCN hiện hành
- Nút xuống dưới (˅) dùng để điều hướng về MCN cuối cùng
4. Kiểm tra cao độ, khoảng cách của điểm trên trắc ngang bằng thông số MCN – Hướng dẫn phân lớp đắp cát, đo cao độ, khoảng cách trắc ngang
Kiểm tra cao độ, khoảng cách của điểm trên trắc ngang bằng thông số MCN là chức năng xác định lại trị số cao độ, khoảng cách điểm trên trắc ngang nhằm mục đích kiểm tra chéo sự chính xác của chính thông số MCN đó hoặc trị số cao độ, khoảng cách của điểm đó trên trắc ngang. Chức năng này thường được sử dụng khi ta nghi ngờ 1 trong 2 trị số trên là không chính xác hoặc kiểm tra nhanh 1 điểm bất kỳ trên trắc ngang được chọn
Để sử dụng chức năng này ta cần phải di chuyển tới MCN cần kiểm tra và bấm nút kiểm tra. Tại đây ta có thể chọn bất kỳ điểm nào trên trắc ngang cần lấy cao độ, khoảng cách các trị số cần kiểm tra sẽ hiện lên thanh Command của Autocad.
5. Ghi đè thông số MCN – Hướng dẫn phân lớp đắp cát, đo cao độ, khoảng cách trắc ngang
Một chức năng rất quan trọng của thông số MCN là nó có thể ghi đè được. Chức năng này được sử dụng khi có một (hoặc một số) thông số MCN được xác định là đã tồn tại trên bản vẽ. Thay vì phải xóa thông số MCN cũ Phần mềm sẽ hỏi bạn có ghi đè không, nếu chấp nhận ghi đè phần mềm sẽ xóa thông số MCN cũ và thay bằng thông số MCN mới. Vì có chức năng này nên chức năng chỉnh sửa thông số MCN rất ít khi được sử dụng.
6. Lưu ý khi sử dụng thông số MCN – Hướng dẫn phân lớp đắp cát, đo cao độ, khoảng cách trắc ngang
Trên 1 bản vẽ thì thông số MCN là duy nhất. Lý trình là định danh thông số MCN trên bản vẽ. Từ tính chất này ta có thể có một số cách dùng thông số MCN sau:
- Nếu có hơn 1 tuyến đường trên 1 bản vẽ mà cùng bắt đầu bằng Km0+00 (hoặc 1 lý trình bất kỳ nào đó) (những bản vẽ hạ tầng kỹ thuật với nhiều hơn 1 tuyến đường thường có bản vẽ dạng này) thì ta bắt buộc phải tách các tuyến ra các bản vẽ khác nhau.
- Nếu đoạn tuyến có MCN trước sau thì tăng thêm 0.1mm cho MCN sau để phần mềm hiểu đây là 2 MCN khác nhau tránh việc ghi đè thông số MCN do trùng lý trình (ví dụ thay vì MCN sau có lý trình Km88+888.88 thì ta đổi thành Km88+888.881)
- Các Lỗi thường gặp khi tạo thông số MCN vui lòng xem Câu hỏi thường gặp xem Tại đây
